Technologische vooruitgang verandert de manier waarop studenten leren en onderzoek doen. In de afgelopen twee decennia maakten studenten vooral gebruik van zoekmachines zoals Google (Google Scholar), Bing en DuckDuckGo. Anno nu mag verwacht worden dat AI-technologie deze rol geleidelijk zal overnemen. Maar kan AI jou helpen bij het schrijven van je scriptie? En hoe effectief is het gebruik van AI in dit proces?
Mag ik AI gebruiken bij mijn scriptie?
Er is momenteel nog veel discussie over het gebruik van AI-hulpmiddelen zoals ChatGPT. Twee jaar geleden gaf Scribbr (2023) aan dat bij 3% van de onderwijsinstellingen het gebruik van AI over het algemeen niet is toegestaan. Bij 9% is het gebruik van AI gedeeltelijk toegestaan. Bij 3% is het gebruik van AI wel toegestaan. Bij de resterende 85% van de onderwijsinstellingen zijn er (nog) geen of onduidelijke richtlijnen.
Een aantal universiteiten, hogescholen en mbo’s heeft inmiddels een standpunt ingenomen over het gebruik van AI-hulpmiddelen (zoals ChatGPT). In alle mij bekende richtlijnen wordt op dit moment in ieder geval aangegeven dat het gebruik van ChatGPT of andere AI-tools bij studieopdrachten niet is toegestaan als je niet naar het hulpmiddel verwijst. In dat geval maak je je schuldig aan fraude en/of plagiaat.
Een AI-gegenereerde tekst is niet je eigen originele werk. Doen alsof dat wel zo is, is in strijd met de standaarden voor academische integriteit die de meeste onderwijsinstellingen hanteren.
Tegelijkertijd zien de meeste onderwijsinstellingen ook de mogelijkheden die een hulpmiddel zoals ChatGPT biedt. Zo kan een AI-tool studenten helpen bij het studeren, en kunnen docenten ChatGPT gebruiken om studieopdrachten of een syllabus te ontwikkelen. Het bewust inzetten van AI bij een studieopdracht, bijvoorbeeld door de antwoorden van ChatGPT te analyseren, kan juist het kritisch denken stimuleren en een tekst naar een hoger niveau tillen.
Het is daarom belangrijk altijd zelf de actuele richtlijnen van je opleiding omtrent het gebruik van AI te raadplegen. Check dus je afstudeerhandleiding en/of informeer bij je docent, mentor of studiecoördinator om zeker te weten wat wel en niet is toegestaan. Je wilt immers niet dat jouw scriptie wordt afgekeurd vanwege ongeoorloofd gebruik van AI.
Wat zijn de voordelen en beperkingen van AI?
AI verwijst naar softwaretools en platforms die door middel van kunstmatige intelligentie kunnen assisteren bij het schrijven van academische documenten. Deze tools kunnen allerlei taken uitvoeren, zoals het genereren van tekst, het corrigeren van grammatica en het aandragen van onderzoeksideeën. AI-tools maken gebruik van grote datasets en machinelearning-algoritmen om gebruikers te ondersteunen tijdens het schrijfproces.
De voordelen van AI bij het schrijven van een scriptie
Het gebruik van AI biedt verschillende voordelen voor studenten die worstelen met hun scriptie.
- Tijdwinst en effectiviteit: AI-tools zoals ChatGPT en NotebookLM kunnen snel informatie verzamelen en verwerken, waardoor het onderzoek efficiënter verloopt.
- Taalgebruik, spelling en grammatica: AI-tools zoals ChatGPT en Grammarly bieden directe feedback op grammaticale fouten, wat de algehele kwaliteit van het document verbetert.
- Inspiratie en ideeëngeneratie: AI kan suggesties doen voor nieuwe invalshoeken of onderzoeksonderwerpen.
Beperkingen van AI bij het schrijven van een scriptie
Hoewel AI veel voordelen biedt, is het belangrijk je bewust te zijn van de beperkingen.
- Denkvermogen: Een AI-systeem mist het intuïtieve, creatieve en kritische denkvermogen van de mens. Hierdoor kan de inhoud van een door AI geschreven scriptie tekortschieten.
- Oppervlakkigheid: Door een gebrek aan nuance kan de analytische en reflectieve diepgang van een AI-gegenereerde tekst beperkt zijn.
- Plagiaat: Er bestaat een risico op plagiaat, omdat sommige teksten die door AI worden gegenereerd niet uniek zijn. Studenten moeten daarom altijd zorgvuldig controleren op originaliteit en kwaliteit.
Is AI betrouwbaar?
AI-tools zoals ChatGPT proberen waarheidsgetrouwe antwoorden te geven op alle vragen die je stelt — en doen dat meestal goed. De tool liegt nooit met opzet, maar geeft niet altijd betrouwbare of correcte informatie. Dat komt doordat de antwoorden gebaseerd zijn op patronen die ChatGPT heeft geleerd uit teksten waarop het systeem is getraind. Het antwoord is dus niet gebaseerd op een database van feiten, maar op taalpatronen, wat kan leiden tot onbedoelde fouten.
Bovendien gaat de informatie waarop ChatGPT is getraind slechts tot 2021, waardoor vragen over recentere gebeurtenissen niet goed kunnen worden beantwoord. Hierdoor doet ChatGPT soms zelfverzekerde uitspraken over onderwerpen die het systeem eigenlijk niet begrijpt, wat kan resulteren in onjuiste informatie.
Daarom is het belangrijk om informatie die door ChatGPT wordt gegeven altijd te controleren aan de hand van betrouwbare bronnen, in plaats van aan te nemen dat de gegenereerde tekst feitelijk correct is.
(Voorlopige) conclusie: de rol van de student blijft cruciaal, ook bij het gebruik van AI
Hoewel AI indrukwekkende mogelijkheden biedt, blijft de rol van de student cruciaal. AI kan een hulpmiddel zijn, maar uiteindelijk is het de verantwoordelijkheid van de student om kritisch te denken, informatie te beoordelen en conclusies te trekken.
De toekomst van scripties schrijven met AI is veelbelovend. Toch moet je je ervan bewust zijn dat AI niet vrij van fouten is en niet de complexiteit en het kritisch denkvermogen van de menselijke geest kan vervangen. Studenten moeten AI-technologie beschouwen als een ondersteunend hulpmiddel — geen vervanging van hun eigen inspanningen.
Kortom: je kunt AI prima gebruiken als waardevolle tool tijdens het schrijfproces, maar altijd met een kritisch oog en je eigen analytische vaardigheden. De eindverantwoordelijkheid blijft bij de student.
Reactie plaatsen
Reacties